Prószenie tuszem
Niezbędne materiały:
- tusz litograficzny w paście, sztyfcie lub retuszerski
- asfalt
- terpentyna
- guma arabska
- kwas azotowy
- kalafonia i talk
Do wykonania prószenia nadaje się każdy rodzaj tuszu. Prószyć można również mydłem (wodą roztartą z mydłem), asfaltem, farbą graficzną rozcieńczoną terpentyną, szelakiem i każdym innym płynnym materiałem rysunkowym, który jest na tyle rzadki, że da się nim pryskać. Oczywiście wszystkie powyższe materiały można stosować w przypadku prószenia ręcznego (szczotką, szczoteczką do zębów, sitkiem…); do nanoszenia precyzyjnych tonów za pomocą pistoletu lepiej użyć specjalnego tuszu.
Uzyskany dzięki tej technice efekt nie jest precyzyjny, jest nerwowy, krople tuszu układają się w dynamiczny sposób, ich wielkość nie jest zunifikowana, od czasu do czasu pojawić się może większy kleks.
Na dobrze utarty kamień (lub istniejący już rysunek) z zabezpieczonymi gumą arabską i taśmą klejącą brzegami oraz elementami, które nie powinny zostać opryskane, prószymy tusz przy użyciu szczotki, szczoteczki do zębów, sitka… Dla lepszej kontroli nad uzyskanym obrazem, można zabezpieczyć części rysunku maskami lub szablonami (na przykład papierowymi, foliowymi). Kolejne warstwy lepiej nanosić, kiedy wcześniejsze wyschną. W przeciwnym wypadku mokry tusz będzie się rozmazywał.
Kiedy tusz wyschnie i osiągnięty efekt uznamy za satysfakcjonujący, trzeba oprószyć rysunek kalafonia i talkiem a następnie pokryć gumą arabską i wykonać trawienie.
Jeśli obraz jest gęsty i istnieje ryzyko zaczernienia, utraty szczegółów – trawienie powinno być silne. Jeśli jednak zależy nam na kontrastowych czarnych kropkach na białym tle (najczęściej tak jest) – wystarczy słabe trawienie lub wręcz sama guma arabska.
Gdy prószenie zostało wykonane na istniejącym rysunku – trawienie uzależnić należy od niego.
Po zatarciu i wysuszeniu gumy arabskiej, wymywamy rysunek terpentyną, zacieramy asfaltem (lub szelakiem i asfaltem), a następnie – po czasie pozwalającym na ich odparowanie – wilżąc wałkujemy do osiągnięcia oczekiwanego stopnia zaczernienia.