Lawowanka gumą z kwasem azotowym
Niezbędne materiały:
- guma arabska
- kwas azotowy
- terpentyna
- asfalt
- szelak
- kalafonia i talk
Charakterystyczny wzór powstający w trakcie lawowania silną substancją trawiącą można wykorzystać do tworzenia rysunku. Miękkie, usiane drobnymi czarnymi punkcikami organiczne formy same w sobie stanowić mogą ciekawą materię graficzną.
Lawowankę gumą z kwasem azotowym najlepiej wykonać na wcześniej przygotowanym czarnym tle lub na rysunku na tle ciemnym, żeby lawowanie było na nim widoczne.
Przed wykonaniem lawowania, należy przygotować tło. Brzegi utartego kamienia litograficznego pokryć należy gumą arabską, a kiedy wyschnie, zatrzeć asfaletm (bez szelaku) i poczekać aż odparuje z niego terpentyna (5-15 minut).
Następnie kamień trzeba wymyć wodą i nawałkowować farbą, uwaga – nie farba piórową lecz lżejszą, np czarną (lub inną) farbą offsetową. Powinna być ona jednak utwardzona przez dodatek magnezji. Chodzi o uzyskanie konsystencji pomiędzy twardą farba piórową, a np kolorową dosyć krótką farbą do druku edycji. Nie powinna być to czerń piórowa, gdyż trudniej ją będzie przetrawić.
Kiedy powierzchnia będzie równomiernie pokryta farbą, można delikatnie nadać talk (dla większej kontroli substancji trawiącej), nie jest to jednak konieczne.
Do 30 ml gumy arabskiej, trzeba dodać przynajmniej 30 kropel kwasu azotowego. Po wykonaniu próby na brzegu kamienia powinna być widoczna gwałtowna reakcja – kwas powinien się pienić. Tak przygotowanym roztworem malujemy po wcześniej przygotowane farbie. Im grubsza warstwa – tym więcej kwasu, a co za tym idzie, jaśniejsza plama powstanie.
Kwas powinien utworzyć siatką bąbelków na powierzchni farby – pod nimi powstaną charakterystyczne czarne kropki. Jeśli więc zależy nam na powstaniu tych kropeczek – lepiej nie ruszać bąbelków gazu.
Po pewnym czasie substancja przestanie trawić. Po kwadransie można powierzchnię kamienia dokładnie wymyć wodą i ocenić uzyskany efekt. Jeśli nie jest zadowalający, można nałożyć kolejną warstwę lawowanki.
Po po dokładnym zmyciu kwasu wodą, trzeba na mokro wymyć rysunek i zamienić farbę, na której wykonywane było lawowanie na farbę piórową. W tym celu na kamień wylać trzeba jednocześnie wodę i terpentynę. Ta mieszanina pomoże dokładnie usunąć farbę, jednocześnie utrzymując nawilżenie powierzchni kamienia. Będzie ono potrzebne, gdyż bezpośrednio po wymyciu farby offsetowej, na kamień należy nanieść farbę piórową. Po nawałkowaniu i oprószeniu osuszonego rysunku kalafonią i talkiem, trzeba wykonać drugie trawienie. Jak zwykle – uzależniamy je od osiągniętego efektu.